Bericht voor thuisblijvers
Deze week een diaconaal thema ‘compassie’.
Donderdag 11 juni: Elsje Pot
Het woord compassie bracht me terug in mijn studententijd. Destijds werd door Dorothee Sölle een boek uitgebracht met de titel Sympathie, gedachten over geloof en politiek. Het moet in mijn boekenkast staan, maar ik kon het niet vinden.
Een fascinerend woord, sympathie, net als compassie trouwens, beide woorden gaan in de kern over lijden, pathos in het Grieks en passio in het Latijn. Lijden betekent pijn, ellende, het ergste van het ergste (tenminste, daar associeer ik het woord lijden mee).
Door de voorvoegsels ‘com’ en ‘sym’ krijgen de woorden in het Nederlands iets onschuldigs: wij hebben medelijden (sympathie) en compassie, in mijn beleving schept dat afstand, je kunt het ook niet hebben.
Ik ben het woord sympathie in mijn studententijd anders gaan waarderen, het gaat dan niet zozeer om hebben, maar om zijn: durf je er te zijn in het lijden, durf je mee te lijden? Gaat jouw passie voor een lijdende mens zover, dat je met hem of haar wilt mee lijden? Dat is in mijn beleving iets heel anders dan medelijden voelen, dat kun je ook weer zo van je af laten glijden.
Juist omdat het nogal wat van mij vraagt als het om compassie gaat, echt met iemand mee lijden, is niet niks, is het goed om me te realiseren wat ik zeg, als ik die woorden sympathie of compassie in de mond neem. Het raakt voor mij aan de vraag van Jezus: ‘Kunnen jullie de beker drinken die ik zal moeten drinken?’ (Mattheus 20 vers 22).
Lied uit Latijns Amerika
Als een arme niets heeft en toch weet uit te delen,
als een mens dorst heeft, maar ons te drinken geeft,
als de zwakke een ander weet te sterken;
dan gaat God zelf met ons mee op de weg.
Als een mens lijdt en getroost wordt,
als hij hoopt en niet moe wordt te hopen,
als wij liefhebben terwijl haat ons omringt
dan gaat God zelf met ons mee op de weg.
Als de blijdschap groeit en ons overstroomt,
als onze lippen de waarheid spreken,
als wij liefdevol het gevoel van de ander respecteren
dan gaat God zelf met ons mee op de weg
Als het goed is in onze huizen,
als mensen vrede stichten
en de vreemde broeder of zuster noemen,
dan gaat God zelf met ons mee op de weg.
Tekst: José Antonio Oliver